mất một người thân

hôm nay có một cơn bão về. Thức dậy ở Hà Nội, mở cửa sổ ngôi nhà của bố mẹ, nhìn ra ngoài thấy mọi trạng thái của nước lấp kín không gian. Lâu lắm rồi mới đón một cơn bão. Có lẽ trong những tháng năm sống ở một đất nước mà đa phần diện tích được bao phủ với núi và đồng bằng, chỉ có cỏ ôn đới và cây bụi lá kim đã khiến mình nghĩ rằng mặt đất luôn yên ổn. Trở về với kinh tuyến này, trong thời tiết này, bỗng nhiên làm mình thấy lạ, dù có vẻ như sự bất ổn của tự nhiên khiến cho những nỗi lo trong mình bé mọn đi. Dù sao cũng phải lo cho một thứ gì đó lớn hơn. Có lẽ là như vậy.
một cơn mưa đổ xuống là lý do để hủy một cuộc hẹn hơi kiên cưỡng. Thôi thì hãy hẹn nhau vào một ngày đẹp trời hơn, hay một tối đẹp trời hơn, ở một "nơi đẹp trời hơn", như một ban nhạc từng hát.
.
lúc đứng chờ mẹ trong một xóm chợ gần nhà, ngước nhìn lên thấy một cây khế lúc lỉu quả. Cảnh tượng này chắc chỉ ở "đây" mới có. Bỗng nhiên giản dị và đầy ắp yêu thương.
lúc gội đầu, cắt một quả chanh ra làm đôi, vắt nước thì thấy quả chanh này hình như không mọng nước như những quả trước trong túi nửa cân mà bố mua. Bỗng nhận ra rằng những quả chanh được bán cùng nhau, được đựng trong cùng một túi, lại không đến cùng một cây. Vậy là phải kiềm lại không Ồ lên một tiếng ngạc nhiên.
.
khi mình kể về chuyến đi từ Aix về Hà Nội để "gặp" bà lần cuối trong một workshop ở Saigon, chị nghệ sĩ người Nhật đã hỏi mình điều gì là "dài" nhất mà mình cảm nhận được trong chuyến đi đơn độc ấy, nếu không nói đến khoảng cách địa lý. Trong suốt hai ngày, mình đã di chuyển hàng nghìn km, liên tục đưa chân lên những toa tàu, nhà ga để chống chọi với cảm giác bất lực. Có lẽ lúc ấy, mình chỉ mong có thể cảm nhận được những bánh xe đang giày xéo lên tim mình, và mong những vòng quay ấy không bao giờ dứt.
Một mặt, mình muốn về gặp bà thật nhanh. Mặt khác, mình ước gì thời gian chờ đợi đó cứ kéo dài mãi ra, để mình sống mãi trong trạng thái lơ lửng, vừa đau đớn vừa hờ hững đó, của một người khách vô danh trên một toa tàu đông đúc.
Đêm hôm đó, mình nói chuyện với chị Châu đến sáng. Trong bóng tối, giọng chị Châu và đôi khi là tiếng kêu đau mình mẩy của chị Ngọc. Đôi khi mình nghĩ, nếu mà ban mai không bao giờ tới, máy bay không bao giờ tới. Nếu mình không bao giờ tới.
.
mình đã trả lời, một cách hơi vội vàng rằng, thứ dài nhất là cuốn phim ký ức cứ tua đi tua lại trong đầu mình. Trong tưởng tượng đó, cuộc phim quay cùng một nhịp với bánh xe của toa tàu. Mình đã nói rằng không có một ký ức nào được thêm mới, vì bà đã mất. Chỉ có những ký ức cũ xâu lại với nhau, tua đi tua lại.
Mình đã xem cuốn phim đó trong suốt cả chiều dài quãng đường.
.
nhưng rồi mình nhận ra, khi đi qua chợ Bưởi, khi nhìn thấy tấm áp phích của một vở chèo sắp diễn, khi bố nhắc đến những bữa cơm bố nấu cho ông bà, khi cùng em trai xem ảnh gia đình, khi ngồi sau xe mẹ đi qua viện Phổi hay viện 354, có những ký ức đã vùng lên từ đáy sâu, hay có cả những ký ức mới được tạo nên. Bỗng nhiên thấy mình như thằng bé Bastian của Truyện dài bất tận, khi nó mò mẫm trong bóng tối của hầm mỏ Ký ức, đào mãi đào mãi những lớp băng, để tìm thấy hình ảnh bố nó thẫn thờ mà vẫn đầy âu yếm nhìn nó sau khi mẹ nó mất. Và hình ảnh ấy đã đưa thằng bé Bastian, sau bao nhiêu thử thách gian nan, biết bao ngu si và dũng cảm, trở về với thế giới mà nó luôn cảm thấy không thuộc về, nhưng lại có bố thương yêu nó xiết xao. Bỗng nhiên mình cũng muốn có được cái khoảnh khắc nhiệm màu ấy.
.
Hà Nội, 4 tháng 7.