Skip to main content

tháng ngày qua

Mình đã học gần xong năm thứ hai đại học rồi. Chỉ còn hai bài thi nữa, nếu điểm số ổn thỏa thì chuẩn bị cho năm ba. Thời gian hai năm không ngắn cũng chẳng dài, ngoài việc lên lớp thì mình tham gia dịch hai cuốn sách: một cuốn đã xuất bản, cuốn còn lại vẫn chưa biết sống chết ra sao. Rất thích đi học, nhưng có lẽ việc miệt mài với chữ nghĩa mới đem lại cho mình một chút vốn để bước vào đời. Biết mình là ai và làm được gì. Thỉnh thoảng đọc bài dịch của dịch giả không chuyên, mình nhìn ra chỗ nào hay, chỗ nào dở, từ nào đọc qua là biết ngay từ trong văn bản gốc là gì.

Thực ra mình không phải con mọt sách, cũng không quá thiết tha với nghiệp văn chương. Sách chỉ là sách nếu không có người đọc. Ước mong lớn lao nhất của mình ở thời điểm hiện tại là làm sao cho văn chương nói chung, và việc đọc sách nói riêng không còn là cái gì xa xỉ hay thách đố khả năng đọc hiểu. Văn chương là đời sống, chỉ mong một tác phẩm được nhìn giản dị như nó vốn thế. Và vì cảm mến cái cốt cách giản dị ấy, mà ta trân trọng hơn công sức lao động của tác giả. Với mình thế là đủ. Mình chưa bao giờ nghĩ đến chuyện làm giàu bằng học vấn, mình chỉ muốn ai đó đến gặp mình nói chuyện, và ra về với một cuốn sách trên tay, hay ít nhất với ý nghĩ rằng ở đâu đó luôn có một cuốn sách đang chờ được đọc.

Mỗi khi viết một cái gì bằng tiếng mẹ đẻ, để kể những chuyện nhỏ nhặt hay chia sẻ những gì học được, mình đều cố viết chân thật nhất có thể. Cầu kỳ hoa mỹ, nhìn qua thì đẹp, nhưng đôi khi lại khiến người khác ngại ngần.

Hồi đi hội sách ở Paris, mình ngồi nghe nói chuyện về Shakespeare một lúc. Năm nay (2016) là kỷ niệm 400 năm ngày mất của ông. Ban tổ chức mời 3 chuyên gia về Shakespeare: hai nhà nghiên cứu và một diễn viên kịch đã đóng nhiều vở của Shakespeare. Mình thích ông diễn viên kịch nhất. Giữa chương trình, ông ấy nói: Người ta cứ nghĩ Shakespeare là khó tiếp cận, nhưng khi tôi mang kịch về vùng nông thôn, người xem ngạc nhiên nói với tôi là họ có thể hiểu được. Với Hamlet, bạn thử tưởng tượng chuyện gì sẽ xảy ra nếu papa bị đầu độc chết còn mama thì đi ngủ lang với ông cậu. Kịch Shakespeare thực ra rất gần gũi, nhất là khi so sánh với các vở kịch ở Pháp cùng thời điểm đó. Và rất nhiều chi tiết bình dân nữa, ngay cả khi xem bi kịch, bạn vẫn có thể tìm ra chỗ để cười.

Tự dưng lại nhớ đến mấy câu Kiều:

Ngẫm hay muôn sự tại trời,
Trời kia đã bắt làm người có thân.
Bắt phong trần phải phong trần,
Cho thanh cao mới được phần thanh cao.

dù chẳng thật liên quan.

Labels

Labels:

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Thế nào là “không gian” trong sân khấu? – một số gợi mở từ Die Klage der Kaiserin (1989) của Pina Bausch

. [Bài viết từ tháng 6 năm 2021]         Die Klage der Kaiserin là bộ phim đầu tay và cũng là duy nhất của Pina Baush. Phim được quay từ tháng mười năm 1987 đến tháng tư năm 1988 tại Wuppertal, ra mắt vào năm 1989 nhưng phải tới năm 2011 mới được phát hành bản DVD. Trong gần năm thập kỷ sự nghiệp, Bausch chỉ vài lần cho phép các tác phẩm của mình được thu hình lại, vậy nên ngoài việc tới nhà hát xem tận mắt, khán giả có khá ít cơ hội để trải nghiệm trọn vẹn các tác phẩm của bà. Cơ hội ấy đã mở ra với Die Klage der Kaiserin (tạm dịch: “Lời than thở của nữ vương”) - một thử nghiệm đưa sân khấu kịch-múa của Pina lên màn hình lớn, khi nghệ sĩ chấp nhận những khả năng và những rủi ro của việc dùng các phương tiện của điện ảnh để diễn giải sân khấu.       Bộ phim mở ra với một cảnh ngoại, ở chính giữa khung hình là một người phụ nữ đang dùng máy thổi lá để thổi tung những chiếc lá vàng đang phủ kín mặt đất xung quanh. Âm thanh thực của cảnh ...
Post a Comment
Read more

no man's land hay là Vua Lear và Manon Lescaut

King Lear và đoạn kết của Manon Lescaut (các hình ảnh trong bài được lấy từ nhiều nguồn trên internet) Khái niệm " no man's land " trong bài được hiểu với nghĩa: vùng đất không có người ở hay không có sự hiện diện của con người. Khi bị hai con gái bỏ rơi, Lear hóa điên và đi vào cơn bão. Mưa gió hay sự thịnh nộ của thánh thần đã khiến Lear trở thành hình tượng chân thực nhất cho condition humaine (*): khi tất cả của cải vật chất, địa vị đều tan rã, con người trở về nhân dạng trần trụi của mình. Điều đó đã được Shakespeare hé lộ với Poor Tom (Edgar giả dạng) để mào đầu cho bi kịch của Lear. (tóm tắt Vua Lear bằng tiếng Việt tại đây ) Act 3, scene 4 Why, thou wert better in thy grave than to answer with thy uncovered body this extremity of the skies.—Is man no more than this? Consider him well.—Thou owest the worm no silk, the beast no hide, the sheep no wool, the cat no perfume. Ha! Here’s three on ’s are sophisticated. Thou art the thing itself. Unac...
Post a Comment
Read more

/truyện - người nghệ sĩ bên ngoài bức tường

Platon nói, không có chỗ cho nghệ sĩ trong thành phố của tôi. Người nghệ sĩ chưa bao giờ đặt chân đến đó. Để đi đến thành phố của Platon, người nghệ sĩ đã lênh đênh trên rất nhiều con thuyền khác nhau, ăn những mẩu bánh mỳ thừa từ bữa ăn của các thủy thủ, và nhấm nháp những quả táo lên men. Những đêm biển lặng và bầu trời quang đãng, anh hát cho họ nghe những khúc ca của mặt đất. Tiếng hát và tiếng đàn hòa vào tiếng sóng vỗ ồ oạp vào mạn thuyền, đôi khi họ cũng hát với anh, đôi khi họ chỉ im lặng lắng nghe. Người nghệ sĩ thỉnh thoảng cũng hát những giai điệu do anh tự nghĩ ra, và kể cho chú bé học việc trên tàu rằng những con mòng biển đã dạy anh âm nhạc. Chúng chở trên đôi cánh những khúc ca của sóng và gió. Chú bé lắng nghe anh chăm chú và nói rằng hình như ngày bé, chú cũng từng hiểu ngôn ngữ của các loài chim. Khi lớn lên người ta bảo chú phải chọn lấy một nghề, như là làm nông, thợ rèn hay vào quân đội bảo vệ thành phố, chứ không thể có chuyện một con người hẳn hoi mà lại hót n...
Post a Comment
Read more